Een koortslip is een klein, pijnlijk, verheven gebied van kleine, met vocht gevulde blaren. Zij komen meestal voor op de rand van de lippen. De blaren zijn pijnlijk en droog en veroorzaken een gele korst die geleidelijk in een paar dagen geneest. Een koortslip wordt meestal op de lippen aangetroffen, maar kunnen ook op andere plaatsen voorkomen, zoals in de neusgaten, op de neus of rond de buitenkant van de mond. Koortslippen houden meestal 5 tot 7 dagen aan en kunnen blijven terugkomen. De meeste mensen hebben er één of twee keer per jaar last van.
Een koortslip wordt veroorzaakt door het Herpes Simplex-virus. U krijgt dit virus vaak voor het eerst in de kindertijd of in de vroege volwassenheid en kan koorts en zweertjes in de mond veroorzaken. Ongeveer een derde van de mensen die deze ‘primaire’ infectie krijgt, ontwikkelt op latere leeftijd een koortslip.
Een koortslip verschijnt meestal als mensen last hebben van een verminderde weerstand of wanneer zij ziek zijn, bijvoorbeeld bij verkoudheid of griep. Zonlicht en ultraviolet licht kunnen vaak een koortslip ‘uitlokken’.
Ja. Koortslippen zijn besmettelijk en het virus kan door nauw contact (zoals zoenen) aan andere mensen worden overgedragen. Een koortslip is het meest infectieus als het blaarvorming is. Het is belangrijk om proberen te voorkomen dat u koortslippen aanraakt, omdat u het virus kunt doorgeven aan andermans handen en zelfs aan uw eigen ogen. Vermijd het knijpen of prikken van de koortslip, omdat dit de infectie kan verspreiden.
Ja. Antivirale crèmes, zoals aciclovir, valaciclovir en penciclovir verlichten de pijn en blaarvorming en helpen de zweren sneller te genezen. U moet deze crèmes zo snel mogelijk gebruiken wanneer de koortslip zich begint te ontwikkelen en u dient de crème regelmatig aan te brengen.
Zodra u het virus heeft gehad, blijft het bij u en er is weinig dat u kunt doen om een aanval te voorkomen. Hoe vaak een koortslip verschijnt, verschilt per persoon. Als zonlicht echter een effect blijkt te hebben op het verschijnen van een koortslip, is het verstandig om een crème of lipbalsem met UV-filter op de lippen aan te brengen wanneer u de felle zon in gaat. Daarnaast wordt geadviseerd een goede (nacht)rust te nemen, niet te roken, een gezond voedingsdieet te hanteren en voldoende lichaamsbeweging te krijgen.
Koortslippen verdwijnen over het algemeen zonder behandeling na ongeveer een week. Als u echter een gezondheidsaandoening heeft die uw immuunsysteem heeft verzwakt, of als de zweren niet binnen twee weken vanzelf genezen, raadpleeg dan uw arts. Als u vaak last heeft van een koortslip, kan uw arts mogelijk een antiviraal middel voorschrijven om de zweren te behandelen.
In principe is behandeling bij de tandarts wel mogelijk, ook als u last heeft van een koortslip. Als u een koortslip heeft en u het tandheelkundig team moet bezoeken, neem dan eerst contact met hen op. Sommige tandartsen behandelen patiënten met actieve koortslippen liever niet, omdat het getroffen gebied pijnlijk kan zijn en kan barsten en bloeden tijdens de tandheelkundige behandeling. Behandeling bij de tandarts is echter over het algemeen wel mogelijk.
Stop niet met het geven van borstvoeding. Kus uw kind echter niet, wanneer u een actieve zweer heeft. U kunt daardoor namelijk de (voor baby’s gevaarlijke) infectie doorgeven.
Het virus dat koortslippen veroorzaakt, kan vergelijkbare ziekten veroorzaken op andere delen van het lichaam (bijvoorbeeld de vingers, ogen en geslachtsorganen). Het is daarom belangrijk om geen koortslippen aan te raken, omdat u op die manier het virus naar andere delen van uw lichaam kunt verspreiden.